Üstat Bert ve Avocet albümü üzerine...

Efsanevi İngiliz folk rock topluluğu Pentangle 'ın kurucularından olan (2011 'de dünyadan göçen) İskoçyalı usta gitarist Bert Jansch 'ın (akustik gitar virtüözü ve tapping tekniği ustasıdır nazarımda), gitar dolu yaşamında (Pentangle albümleri hariç) çıkardığı 23 solo stüdyo albümünün 12. cisi olan Avocet 'in (1979) lezzeti bir başkadır. Türkçe karşılığı Kılıçgaga (isimli kuş türü) olan bu albüm, özellikle akustik gitar sevenler için, tasvirleri, gözde ve kulakta canlanan bir Bert Jansch enstürmantal şaheseridir.

Kadro:

• Bert Jansch - gitar, piyano
• Martin Jenkins - mandoçello, violin, flüt
• Danny Thompson - bas

Avocet albümü, tasvirler üzerine inceleme..,

Eserler;


Avocet - 18:00
Lapwing - 1:33
Bittern - 7:49
Kingfisher - 3:44
Osprey(martin jenkins) - 3:14
Kittiwake - 2:47

Avocet : Kılıçgaga, albümde aynı isimdeki 18 dakikalık giriş parçası besteye ilham veren, uzun ve yukarıya doğru eğimli (yani kılıç görünümlü bir gagaya sahip) balıkçıl türüne akraba sayılabilecek dört alt türü olan, açık mavi perde ayaklı, bataklık, göletlerin sığ sularında gagasını suda, sağa sola hareket ettirerek kabuklularla beslenen, genelce tüm dünyada, denize yakın bölgelerde yaygın olarak görülen, dişilerinin üreme döneminde gözlerinin çevresinde gözlük gibi beyaz halkaların oluştuğu, lagünlerde üreyen ve yuvalarını ehemmiyetle koruyan bir kuş türü.

Lapwing : Kızkuşu, albümün ikinci sırasında 1.34 dk lık besteye ilham veren 24 alt türe sahip, sivri ve kısa
gagalı, türlere göre değişmek üzere pembemsi ayakları ve beyaz kanat altları olan, yaz sonundan kış sonuna kadar düzensiz gruplar halinde uçan kalabalık sürüler oluşturan, kısa güzel ötüşlü kuş türlerinin ortak adı.

Bittern : Balaban kuşu, albümün üçüncü sırasında 7.49 dk lık besteye

ilham veren, balıkçıgiller familyasından, siyah çizgili, benekli, pas renkli, başı siyah boğazı beyaz, sarı gözlü ve mat sarı gagalı, pençeli yeşil ayaklara sahip, sazlık ve bataklıklarda yaşam süren, çifleşme dönemi erkeği gece gündüz sürekli bağıran, gür sesli bir kuş türü.

Kingfisher : Yalıçapkını, albümün dördüncü sırasında 3.44 dk lık besteye ilham veren, suya yakın her bölgede görülebilen ve bölgelere göre tür çeşitlilikleri olan, avlanırken çok seri (1.3 saniye/av) ve usta, genelce parlak renklere sahip, havada asılı kalabilen, başları büyük, boyunları kısa, gagası kalın, uzun ve kuvvetli, yuvaları, toprakta dikine odacıklar ve galeriler halinde, ağaç kovuklarında olan, göç etmeyen, genellikle uçuş esnasında öten, keskin sesli kuş türünün genel adı.

Osprey : Balık kartalı, albümün beşinci sırasında 3.14 dk lık besteye ilham veren, kendine özgü uçuşu olan, büyük kanatlı, uçarken önden m harfi şeklinde net görüntüsü olan, alt kanat örtüleri ve gövdesi beyaz, el bilekleri koyu renkli, iri pençeli, genelce havada asılı kalıp ani pikelerle bazen de süzülerek ve suyun içine tamamen girerek balık avlaması oldukça gösterişli, her zaman suya yakın bölgelerde yaşayan, kuru ağaç tepelerinde yuvalanan, yumuşak ve net ötüşlü, tek eşli, suya dalabilen tek yırtıcı kuş türü.

Kittiwake : Küçük martı, albümün altıncı ve son sırasında 2.47 dk lık besteye ilham veren, kısa gagalı, kanat uçları küt, üstü açık gri gövdesi beyaz, kanat üstü gri, kanat altı koyu renkte ve her iki tarafın kenarları beyaz olan, kırmızı bacaklı, sesi keskin, kısa ve genizden gelen martıgillerden minyatür martı denilebilecek kuş türü.

***

Buralarda, müzikseverler tarafından tuhaf bir biçimde bilinmese de, Bert Jansch uzun müzik hayatı boyunca besteleri ve ustaca teknikleri ile kendi ile paralel ve sonra gelen müzik insanlarına da ilham vermiştir. 

Led zeppelin'nin ilk albümündeki "black mountainside" adlı şarkı, Bert Jansch'ın 1966  "jack orion" albümündeki "blackwaterside" adlı şarkısından esinlenilmiştir mesela.., Yine Led Zeppelin 3 teki Bron'y'aur Stomp parçasına da ilham veren kişidir. Neil Young onun için "hendrix'in elektro gitarda yaptığını o akustik gitarda yapmıştır" demiştir. (Gençken kendisinin yüzünün, Orhan Veli Kanık 'a çok benzediğini yine söylemiliyim..)